مؤمنی‌: شناخت زبان اردو باید از اولویت‌های دانشگاه‌های کشور باشد
دوشنبه 23 اسفند 1395

مراسم رونمایی از ترجمه «شعر مدرن ایران» برگزار شد

مؤمنی‌: شناخت زبان اردو باید از اولویت‌های دانشگاه‌های کشور باشد

رئیس حوزه هنری، در مراسم رونمایی از کتاب ترجمه «شعر مدرن ایران» گفت: امروز از زبانی که در همسایگی ایران حضور دارد، بسیار کم می‌دانیم. در حالی که شناخت زبان اردو باید از اولویت‌های دانشگاه‌های کشورمان باشد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، به نقل از خبرگزاری فارس، محسن مومنی‌شریف رئیس حوزه هنری در مراسم رونمایی از کتاب ترجمه «شعر مدرن ایران» که یک‌شنبه 22 اسفندماه در حوزه هنری برگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از اینکه ترجمه آثار ادبی ایران تبدیل به یک جریان در حوزه هنری شده است، اظهار کرد: زمانی اگر اثری از ادبا و پژوهشگران ایران ترجمه می‌شد؛ اتفاق بزرگی محسوب می‌شد، اما امروز این ترجمه‌ها متداول شده و اخبار فراوانی در این زمینه می‌شنویم.
وی ادامه داد: استحقاق ادبیات فارسی این است که در جهان شناخته شده باشد و از این موضوع غفلت شده بود. ادبیات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را باید بیش از پیش بشناسانیم.
مومنی همچنین گفت: از عزیز مهدی و خانواده ایشان متشکریم. پدر ارجمند ایشان، پروفسور اختر مهدی، سال‌هاست که برای ادبیات فارسی در هندوستان زحمت می‌کشد و ایشان و پسرشان، خادمان ادبیات فارسی هستند. عزیز مهدی از دستاوردهای زبان فارسی و دانشگاه های ایران است. ایشان امروز اشعار بسیار خوبی به فارسی می‌گویند. امیدوارم همه کسانی که به ایران می‌آیند و در حوزه زبان فارسی فارغ التحصیل می‌شوند، رها نشوند.
رئیس حوزه هنری خاطرنشان کرد: وقتی به یاد گذشته پرشکوه زبان فارسی در هندوستان می افتیم، اندوهگین می‌شویم. به ویژه بی‌مسئولیتی خود را نسبت به ادبیات و زبان فارسی که می‌بینیم، غصه‌مان مضاعف می‌شود. زمانی فارسی، ادبیات فاخر هند بوده است و بزرگان هند به زبان فارسی تکلم می‌کردند. البته به این معنا نیست که امروز نشود کاری کرد. تجربه دکتر قزوه نشان  داد که زمینه برای آموزش و ترویج زبان فارسی در هندوستان مساعد است. اما باید به این پرسش که چرا به احیای زبان فارسی در کشورهایی مانند هند بی اعتنا هستیم نیز توجه کنیم تا در آینده شرمنده نباشیم.
وی با تاکید بر اینکه عزیز مهدی در آینده همان کاری را خواهد کرد که موسی بیدج مترجم ادبیات عرب انجام می‌داد و خود حلقه وصل ادبیات فارسی و هم نسلانشان در هندوستان خواهند بود. همچنین افرادی همچون عزیز مهدی می‌توانند زبان اردو را هم به ما بشناسانند. امروز از زبانی که در همسایگی ایران حضور دارد، بسیار کم می‌دانیم. در حالی که شناخت زبان اردو باید از اولویت‌های دانشگاه‌های کشورمان باشد. این زبان به لحاظ فرهنگی، خویشاوندی در رسم و رسوم و همچنین به لحاظ مخاطب مهم است. زبان اردو و فارسی بسیار نزدیک به هم هستند. ما به زبانی که بیش از یک میلیارد مخاطب دارد، بی اعتنا بودیم.
مومنی‌شریف ضمن تشکر از افرادی که در ترجمه و انتشار کتاب «شعر مدرن ایران» فعال بوده‌اند، عنوان کرد: در آینده از مرکز ترجمه حوزه هنری خبرهای زیادی شنیده خواهد شد.
فاضل نظری، معاون حوزه هنری، نیز در این مراسم با بیان اینکه دکتر عزیز مهدی به ترجمه «اشعار مدرن ایران» احتمام داشته و می‌تواند این کار را ادامه دهد، اظهار کرد: اگر این کتاب می‌تواند قدم اولیه‌ای برای شروع یک راه باشد. عزیز مهدی شخصیتی ممتاز است و در شعر فارسی، می‌توان شعر ایشان را در کنار اشعار بسیاری از شاعران جوان هم‌روزگار و حتی برخی شاعران پیش‌کسوت قرار داد.
وی ادامه داد: تسلط عزیز مهدی به زبان اردو که زبان مادری ایشان است و همچنین تسلط به زبان انگلیسی و همچنین داخل گفتمان فکری بعد از انقلاب اسلامی ایران قرار داشتن ایشان، از او شخصیتی ممتاز ساخته است و گاهی باور کردن اینکه شناسنامه ‌اش برای کشور دیگری است، دشوار می‌شود. باید قدر او را بدانیم.
نظری با تاکید بر اینکه عزیز مهدی می‌تواند داستان‌های ایرانی را هم به زبان اردو ترجمه کند، گفت: مترجمانی همچون عزیز مهدی می‌توانند داستان‌هایی که چهره حقیقی و جذاب فرهنگ ما را ارائه می‌کنند، ترجمه کنند. جامعه مخاطب گسترده در هند وجود دارد و حیف است که قدم نخست عزیز مهدی متوقف شود. ایشان به ویژه در زمینه رمان و داستان کوتاه که ترجمه پذیرتر هستند، می‌تواند آثار را ترجمه کند. البته عزیز مهدی  خود شاعر است و به همین دلیل هم ترجمه شعر برایش ملموس تر است.
معاون هنری حوزه هنری با ارائه راهکاری برای ترجمه آثار ایرانی، عنوان کرد: می‌توان از آثار ادبی، ترجمه مقدماتی ارائه کرد و پس از آن، شخصیت ادبی نام‌آشنا از سرزمین مورد نظر قرار بگیرد و آن ادیب مطرح و شناخته شده کشور مدنظر، اثر را بازنویسی و منتشر کند و این گونه اقبال مخاطبان نیز به اثر بیشتر می‌شود.
وی افزود: آثار انقلاب اسلامی یک گنجینه معرفتی و سرمایه معنوی است که آنقدری که به دست آمده برایش تلاش نکرده‌ایم. اگر در حوزه شعر پس از انقلاب اسلامی می‌بینید که با مزرعه پر بهار مواجه شدیم، باید به این بخش هم فکر کنیم که ما برای آن چه کرده‌ایم. این درخشش ها، لطف خدا بود. ابر رحمت الهی باریده است و اتفاق افتاده و علاقه به شعر و ادبیات رشد کرده است. درباره دستاوردی که در ادبیات انقلاب اسلامی به دست آمده است، دیگران فکر می‌کردند شاید باید 20 یا 30 سال صبر کرد تا به نتیجه برسیم. اما دیدیم که با چه سرعتی به این دارایی رسیده‌ایم. اگر می‌خواهیم دستاوردهای ادبیات دیده شود، باید گلچین و ترجمه ای از ادبیات ارائه بدهیم و شخصیت برجسته ای در کشور مدنظر، انگیزه پیدا کند و این آثار را ترجمه کنند.
این شاعر با تاکید بر اینکه ما اغلب بخت‌های تاریخی را از دست می‌دهیم، تصریح کرد: ما می‌توانیم در ادبیات تلاش بسیار کنیم و با همدلی جلو بیاییم و پیشرفت کنیم، اما روزی که می‌خواهیم میوه زحماتمان را بچینیم، با یک اختلاف سلیقه، به همه داشته‌هایمان پشت کنیم. از شاعران و اهالی ادبیات می‌خواهم که به این موضوع توجه نکنند که اثر چه کسی ترجمه و منتشر می‌شود بلکه باید نگاه بالاتری داشته باشیم. وقتی رمانی از ایران ترجمه می‌شود، در واقع یک زندگی از ایران به زندگی در کشور دیگر انتقال داده شده است. وقتی شعری ترجمه شده است، جهان بینی از ایران ترجمه شده است.
وی گفت: هر موفقیتی در حوزه ادبیات اتفاق می‌افتد، همه اهالی ادبیات باید برای آن خوشحال باشند. سفیران فرهنگی کشورمان، سفیران واقعی فرهنگ و تمدن کشورمان هستند. چرا که ما چیزی به غیر از فرهنگ و تمدن نیستیم. اگر قرار است به دنیا معرفی شویم، باید با این فرهنگ و تمدن معرفی شویم. اگر قرار است به دنیا معرفی شویم، باید شکوفه کردن گل‌ها، عشق‌ورزی‌ها و قهرمانان‌مان به زبان ما، ترجمه شود.
در این مراسم شخصیت‌های ادبی همچون علیرضا قزوه، موسی بیدج، سعید بیابانکی، عبدالحمید ضیائی، سعیده حسینجانی، لیلا کردبچه، هادی منوری، کمال شفیعی، محمود حبیبی کسبی، قادر طراوت‌پور و جمعی دیگر از اهالی شعر و ادبیات حضور داشتند.
گزیده شعر معاصر ایران توسط دکتر عزیز مهدی به زبان انگلیسی ترجمه شده و با تیراژ 2000 نسخه توسط انتشارات روپای هندوستان به چاپ رسیده است. اشعار این کتاب را دکتر علیرضا قزوه، مصطفی علیپور و محمدجواد آسمان انتخاب کرده‌اند.
علیرضا قزوه مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، در مراسم رونمایی از کتاب ترجمه «شعر مدرن ایران» که یک‌شنبه 22 اسفندماه در حوزه هنری برگزار شد، با بیان اینکه اشعار این کتاب را با همراهی مصطفی علیپور و محمدجواد آسمان انتخاب کرده است، اظهار کرد: این اثر از شعر نیما یوشیج آغاز می‌شود و تا شعر شاعران جوان و نسل سوم و چهارم انقلاب اسلامی ادامه پیدا می‌کند. همچنین از هر شاعر یک یا دو شعر انتخاب شده و به دست مترجم سپرده‌ایم.
وی با اشاره به اینکه از این دست آثار در زبان های دیگر نیز در حال ترجمه است، عنوان کرد: کتاب «شعر مدرن ایران» توسط عزیز مهدی به زبان انگلیسی ترجمه شده و زودتر از باقی آثار به دست مخاطبان بیرون مرزها رسیده است. این مجموعه علاوه بر این که توسط ناشر هندی و در دهلی منتشر شده است، می‌تواند در بسیاری از کشورهای انگلیسی زبان دیگر هم عرضه شود. بسیاری از اهالی ادبیات و ناشران لندن، سفارش چاپ آثارشان را به نشرهای هندی می‌دهند؛ چرا که قیمت تولید کتاب در هند بسیار ارزان تمام می‌شود.
قزوه گفت: کتاب «شعر مدرن ایران» به زبان ارمنی هم ترجمه شده و تا چند ماه آینده مجموعه «شعر مدرن ایران» توسط یکی از نشرهای مهم ارمنستان به چاپ می‌رسد.
سعیده حسینجانی، مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری، نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه ابتدای سال جاری و در هفته هنر انقلاب اسلامی، ۱۷ عنوان کتاب ترجمه از تولیدات مرکز ترجمه رونمایی شد، اظهار کرد: یکی از این کتاب‌ها شعر مدرن ایران بود. قرارداد ترجمه کتاب در خردادماه با نشر «روپا» که امروز معتبرترین ناشر هندوستان است بسته شد و کتاب با دقت خاصی توسط ناشر منتشر شده است.
وی در ادامه از طی شدن مراحل چاپ دو اثر دیگر از این مجموعه به زبان روسی خبر داد و افزود: آقای دکتر افتخار عارف رئیس سابق موسسه اکو که الان در پاکستان حضور دارند، اعلام آمادگی کرده‌اند تا گزیده شعر زنان ایران و نیز گزیده داستان معاصر ایران را به زبان اردو ترجمه کنند.
همچنین در این مراسم عبدالحمید ضیائی، شاعر و مدرس فلسفه، با بیان اینکه زبان زندان پر اندوهی است که از 6 جهت انسان را محاصره کرده است، عنوان کرد: ما در زندان زبان هستیم و یکی از راه‌هایی که برای فرار از زندان پیشنهاد شده، همین ترجمه است. البته به اعتقاد بسیاری از فلاسفه، ترجمه نیز همچنان انتقال از زندانی به زندان دیگر است. اما وقتی از ترجمه استفاده می‌کنیم، همانند این است که از سلولی انفرادی به بندی عمومی در زندان رفته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: عزیز مهدی در ترجمه کتاب «شعر مدرن ایران» موفق بوده بین زیبایی‌های زبان مبدا و وفاداری، با عنصر فهم در زبان مقصد پل بزند و ارتباط برقرار کند.
در ادامه موسی بیدج، شاعر و مترجم ادبیات عرب، ضمن اشاره به تسلط عزیز مهدی به زبان انگلیسی، اردو و فارسی، اظهار کرد: عزیز مهدی به زبان مبدا و مقصد (آغاز و انجام) تسلط دارد و به همین دلیل هم کتاب ایشان می‌تواند از ترجمه‌های خوب شعر مدرن ایران باشد. البته انتخاب شعرها برای ترجمه هم نکته مهمی است.
عزیز مهدی، مترجم کتاب گزیده «شعر مدرن ایران»، نیز در ادامه با تاکید بر اینکه از افتخاراتم حضور در جمع ادبا و اهالی فرهنگ در ایران بوده است، عنوان کرد: همین موضوع تاثیر بیشتری در من داشته که به نوعی به تفکر و رساندن این تفکر ایرانی و اسلامی به هندوستان تمایل پیدا کنم. در هندوستان، دوستانم مرا عزیز ایرانی صدا می‌کنند؛ چرا که همیشه از ایران تعریف می‌کنم.
وی گفت: ایران را به عنوان وطن ثانی می‌دانم. تنها وظیفه‌ای که بر دوش خود می‌دانم این است که این فرهنگ را به گوش انسان‌های دیگر کشورها هم برسانم. ترجمه ادبیات و فرهنگ ایرانی و اسلامی این کشور را بهترین راه برای معرفی این کشور می‌دانم.
این نویسنده و شاعر هندی ادامه داد: کتاب «شعر مدرن ایران» توسط انتشاراتی به نام «روپا» چاپ شده است که از برترین نشرهای هند است و البته برای چاپ کتاب هیچ پارتی بازی هم نشده است و من ترجمه را به دست ناشر سپردم و آن‌ها هم پس از 6 ماه بررسی، تایید و با چاپ آن موافقت کردند.
مهدی با بیان اینکه در کتاب تازه‌اش تلاش کرده تا بیشتر شعرهای سپید و مدرن ایران را ترجمه کند، گفت: به سمت غزل و اشعار کهن نرفتیم. چرا که ترجمه غزل بسیار دشوار است و بیشتر تلاش کردیم اشعار تصویری شاعران ایرانی را به مخاطب هندی برسانیم. تصاویر نابی که در فرهنگ و شعر ایرانی وجود دارد، مخاطب هندی تصور هم نکرده است. از سال 87 شروع به ترجمه از زبان فارسی به هندی، اردو و انگلیسی کرده‌ام و اولین اثرم، قانون اساسی ایران به زبان هندی بود. تا اینکه امروز توانستم شعر معاصر ایران را هم ترجمه کنم.
این مترجم خاطرنشان کرد: هدفم معرفی ادبیات انقلابی ایرانی به مخاطبان سراسر جهان است و تا زنده هستم این راه را ادامه می‌دهم. از حوزه هنری هم درخواست دارم حرکتی را که در ترجمه آغاز کرده‌اند، متوقف نکنند. شما پرچم‌داران رساندن مفهوم ایرانی به مخاطبان غیر ایرانی هستید و به طور مثال در هندوستان تا به حال ندیده‌ام نهادهای دولتی چنین ترجمه‌ها و آثار و فعالیت‌های فرهنگی و ادبی ارائه کنند.
وی همچنین از آغاز ترجمه مجموعه داستان‌های معاصر ایران به زبان انگلیسی و پیگیری برای انتشار ترجمه هندی کتاب «آن ۲۳ نفر» خبر داد.
گزیده شعر معاصر ایران توسط دکتر عزیز مهدی به زبان انگلیسی ترجمه شده و با تیراژ 2000 نسخه توسط انتشارات روپای هندوستان به چاپ رسیده است. اشعار این کتاب را دکتر علیرضا قزوه، مصطفی علیپور و محمدجواد آسمان انتخاب کرده‌اند.
 
نظر بدهید