به میزانی که یک مسلسل، یک توپ اثر دارد، نوشتن دربارۀ اربعین اثر دارد

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، در آستانۀ اربعین حسینی و مراسم پیاده‌روی اربعین حسيني حجت‌الاسلام سبحانی‌نسب در گفت‌وگويی به تحلیل زیارت ائمه به‌خصوص امام حسین(ع) با پای پیاده پرداخته و همچنین به وظایف اهالی قلم و ناشران اشاراتی می‌کند. آنچه در ادامه می‌خوانید صحبت‌های حجت‌الاسلام و المسلمین سبحانی‌نسب، مدیر انتشارات جمال، پیرامون فلسفۀ پیاده‌روی اربعین و آثار آن است.

 آقای سبحانی‌نسب آیا شما در سفر اربعین تا کنون شرکت کرده‌اید؟

خیر من تا به حال توفیق نداشته‌ام در این سفر شرکت کنم.

پیاده‌روی تجلی جنسی از احترام و عظمت نسبت به ساحت امام حسین(ع)

تحلیل شما از پیاده رفتن به زیارت ائمه به خصوص امام حسین(ع) چیست؟

اولاً باید پیاده‌روی را به عنوان یک رفتار احترام‌آمیز تلقی بکنیم. ما در سیرۀ اهل بیتمان زیارت‌های پیاده‌روی را زیاد داریم. بارها امام حسن مجتبی(ع) از مدینه به مکه می‌رفتند و خانۀ خدا را با پای پیاده زیارت می‌کردند، اینطور هم نبود که وسیله نداشتند نه اسبشان یا شترشان جلوتر از خودشان یا پشت سرشان می‌آمدند و خودشان پیاده بودند. اهل بیت دیگر هم اینطور بودند که یا مکه را پیاده می‌رفتند یا زیارات دیگر اهل بیت را. این یک نوع احترام است که چنین رفتار می‌کردند؛ حتی مثلاً گاهی مواقع اگر سواره بودند به نزدیک حرم اهل بیت که می‌رسیدند، پیاده می‌شدند، غسل می‌کردند بعد به همراهان می‌گفتند که آرام گام بردارید، با گام‌های کوتاه ذکر بگویید.

بنابراین اولاً پیاده‌روی جنسی از احترام و عظمت را برای کسی که به زیارت ایشان می‌رویم، متجلی می‌کند. در روایت هم داریم و تأکید شده است و در روایاتی که پاداش زیارت را می‌گوید بسیار زیاد دیده می‌شود که می‌گوید زائر به میزان هر گامی که برمی‌دارد، اینقدر ثواب دارد که در زمینۀ زیارت امام حسین(ع) این روایات بیشتر به چشم می‌خورد.

ثانیاً وقتی که انسان پیاده می‌رود در روایات داریم مثلاً ذکر بگوید، قاعدتاً وقتی انسان دلش مشغول به کسی باشد که به زیارت او می‌رود، این پیاده روی کمک می‌کند تا قلب انسان با کسی که به زیارتش می‌رود ارتباط برقرار کند.

پیاده روی فقط یک ریاضت و ورزش تن نیست،  ارتباط روحی با کسی که ما به زیارتش می‌رویم، مطرح است. در آن مسیر ریاضت بدنی کلاً فراموش می‌شود و چه بسا کسی که پیاده مسیر را طی می‌کند اصلاً رنج و سختی بدنی را حس نکند و به‌خاطر اینکه به طرف محبوب خودش می‌رود، تحمل این پیاده‌روی بسیار برای او آسان است.

ما پیاده‌روی را  نباید یک عملیات جسمانی تلقی کنیم؛ بلکه این حرکت یک مقدمه‌ای است برای ارتقای روح، برای رشد روح، برای پیوند جان با کسی که به زیارتش می‌رویم و این خیلی مهم است که توجه بکنیم. در همین پیاده‌روی‌ها است که گاهی مواقع انسان وقتی مسیری را طی کرد و خستگی را تحمل کرد، به یاد خستگی و رنج‌هایی که اهل بیت برای انتقال اسلام به ما تحمل کردند، می‌افتد و انقلابی در روح و قلب انسان به وجود می‌آید. در میان این پیاده‌روی عنایات زیادی به قلب‌ها می‌شود و تنها کسانی که این مسیر را رفتند و به آن حس و حال و انبساط و شادمانی در درون خودشان دست یافتند، این احساس را درک می‌کنند.

با پای پیاده به زیارت رفتن نتیجه‌اش بهره‌مندی بیشتر از زیارت است

بعضی از چرایی پیاده رفتن به زیارت در روز اربعین سؤال می‌کنند و از لزوم این کار می‌پرسند، پاسخ شما به آن‌ها چیست؟

زیارت کردن اهل بیت با هواپیما هم پاداش و ثواب دارد؛ ولیکن آن کسی که پیاده می‌رود می‌خواهد یک بهرۀ بیشتری ببرد و بهرۀ بیشتر با این پیاده‌روی‌ها حاصل می‌شود که رنجش سفر تبدیل می‌شود به شیرینی و تبدیل می‌شود به نوعی ارتباط روحی عمیق‌تر زائر با کسی که به زیارتش می‌رویم.

در همین زمینه، ما روایات و سیرۀ قابل توجهی از اهل بیت داریم، برای زیارت پیاده رفتن و ارزش و پاداش زیارت حالا چه برای امام حسین (ع) و چه برای اهل بیت دیگر و حتی زیارت خانۀ خدا.

آنچه که در این مسیر اتفاق می افتد، کمتر از جنگیدن در برابر سلفی ها نیست

وظایف ناشران و نویسندگان برای ترویج و تبیین این حرکت چیست؟

باسخ به این پرسش‌ها و تبیین این حرکت به زبان‌ها، شیوه‌ها و قالب‌های مختلف و تبدیل آن به آثار خواندنی، یکی از وظایف نویسندگان و ناشرانی است که دلشان برای اهل بیت به ویژه امام حسین(ع) می‌تپد.

ما یک وظیفه‌ای داریم که در این زمینه گام‌های متنوع، جذاب، معقول و خردمندانه داشته باشیم تا مانع کسانی شویم که گاهی مواقع با غَرضِ مادی‌گرایانه می‌خواهند در حقیقت مناسک عظیم و بزرگی که بر جان‌ها اثرگذار است، تشکیک ایجاد کنند و این حقایق را به تمسخر می‌‌گیرند.

مردم با خواندن این کتاب‌ها دلشان نلرزد و ایمان‌شان قوی شود و توجیحات خردمندانه و هوشیارانه‌ای را داشته باشند و از این کتاب‌ها استفاده بکنند.

ناشران وظایف خطیری دارند، به هر حالا الان یکی از چیزهایی که مورد هجمه قرار می‌گیرد همین زیارت اربعین است که باید با تکثیر و تکثر در قالب و زیبایی‌های هنری، مفاهیم عالی و بلند و معرفت دینی را به مخاطب برساند.

خیلی مهم است که ما بتوانیم حرکت دل‌ها را به نمایش بگذاریم؛ نه حرکت جسم‌ها. ما وقتی به پیاده‌روی اربعین نگاه می‌کنیم، تعداد زیادی دل دارد حرکت می‌کند به طرف یک قلب بزرگتر و یک عشق بزرگتر و همه می‌روند به طرف اینکه در آنجا با محبوبشان، با معشوقشان، با کسی که دارد آن‌ها را رهبری می‌کند، ملاقات بکنند، این چیزی است که در اربعین به نمایش در می‌آید و الان به میزانی که یک مسلسل، یک توپ اثر دارد، نوشتن درباره اربعین اثر دارد، کفگیری که ته دیگ می خورد تا غذایی را آماده کنند برای زائران، به همان اندازه ارزشمند است و اثرگذار. آنچه که در این مسیر اتفاق می افتد، از ماساژ بدن خسته زائران و یک دستمال کاغذی دادن به زائران، تا مهمانی دادن در منزل و هر آنچه که ما می دانیم و شنیدیم و به تصویر کشیده می شود، کمتر از جنگیدن در برابر سلفی ها، تکفیری ها و کسانی که می خواهند به ریشۀ اسلام را با نفهمی ها و نادانی هایشان ضربه بزنند، کمتر از جنگیدن با این فکر غلط نیست.

پیاده‌روی اربعین جنسی از جهاد است

دستاورد این حرکت برای جامعۀ شیعی چیست؟

تلقی‌ای که از این حرکت در کل جهان به وجود آمده، یک پیاده‌روی نیست، دو ماراتن نیست، در حقیقت نمایش باورهایی است که عمق 1400 ساله دارد، یک نمایشی است که پیوند با آسمان دارد و کسانی که حتی گاهی مواقع خداباور هم نیستد، در برابر این عظمتی که در روز اربعین و روزهای قبلش آفریده می‌شود، سر کُرنش و تواضع دارند. مسیحی‌هایی که گاهی ما را می‌بینند، واقعاً از این اعتقاد، از این نمایش باور بسیار به وجد می‌آیند و غیرقابل توصیف است و چه بسا سال بعد تمنای این را دارند در این مسیر باشند و شرکت کنند.

بنابراین ما به زیارت اربعین، به پیاده‌روی اربعین به‌عنوان یک همایش براساس باورهای عمیق نگاه می‌کنیم که جهان را متحول می‌کند، هر ساله قلب‌هایی را متمایل به اسلام می‌کند، هر ساله قلب‌هایی را نسبت به نادانی‌هایی که برای اسلام و مسلمین به تصویر کشیده می‌شود، در حقیقت متمایل به خود اسلام می‌کند و می‌گویند این حرکت، این عظمت، این سترگی کار برخاسته از یک باطل نیست. زیارت اربعین و پیاده‌روی اربعین نه یک حرکت نمادین بلکه یک حرکت واقعیِ انقلابی برای فرد و جامعه، برای مسلمان و غیرمسلمان و برای کل جامعه بشری است و ما تا آنجا که می‌توانیم باید این‌ها را پاس بداریم، یاری بدهیم. پیاده‌روی خودمان هم می‌تواند بخشی از این یاری‌رسانی و تلاش و جهاد باشد. پیاده‌روی اربعین جنسی از جهاد است که هر کس توفیق داشته باشد در این جهاد شرکت بکند، پاداش او به مثابه و به ارزش و به میزانِ کسانی است که شمشیر در دست داشتند، تفنگ در دست داشت، قلم در دست داشتند و در راه اهل بیت جهاد کردند.