ناشران همفکر برای تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای اقدام کنند
جمعه 13 ارديبهشت 1398

ناشران همفکر برای تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای اقدام کنند

فروشگاه‌های زنجیره‌ای با یک مغز متفکر مرکزی می‌توانند دارایی‌های ملموس فوق‌العاده‌ای در میان مدت و بلند مدت برای صاحبان به ارمغان بیاورند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، جلسه بررسی «تجربه تأسیس کتاب‌فروشی‌های زنجیره‌ای، مطالعه دوره‌ای و پاتوق کتاب» با حضور مسعود پیرمرادیان، مدیرعامل دفتر نشر معارف، در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.
پیرمرادیان ضمن بررسی مشکلات پیش روی فروشگاه‌های کتاب گفت: وقتی عمده موانع و مشکلات صنعت نشر را بررسی و اولویت‌بندی می‌کنیم، به ضعف بازار نشر پی می‌بریم. عمده مشکل صنعت نشر، مشکل بازار است. کتاب‌های زرد و ضعیف عرصه را برای بروز و ظهور کتاب‌های خوب کم می‌کنند. مشکل دیگر، ناشران ضعیف هستند که ماهیت انتشاراتی ندارند یا هدف اصیل و بادوامی در حوزه نشر برای خودشان تصور نکرده‌اند. مثل اینکه یک موسسه محتوایی تولید کرده و با یک رویکرد غیرحرفه‌ای وارد صنعت نشر شده است. مشکل دیگر دسترسی ضعیف مردم به کتاب است. معتقدم مشکل نشر، نداشتن دسترسی مخاطب به محصولات است. اگر رویکرد فرهنگی نمایشگاه را بررسی کنیم، می‌بینیم برخی از ناشران با یک پروپاگاندای خوب و مثبت خود را در معرض دید مردم قرار می‌دهند.
وی افزود: درست است که ما در حوزه کتابخوانی ضعف فرهنگی داریم؛ چون مدت کمی است که مردم ما توان و قدرت مطالعه یا قابلیت کتابخوانی را کسب کرده‌اند. قبل از انقلاب سواد کشور خوب نبود. اقلیتی از مردم توان علمی داشتند تا به مطالعه روی آورند. البته ناشران قبل از انقلاب هم خیلی محدود بودند. در حال حاضر جامعه ما مستعد کتابخوانی است. اقبال مردم به کتاب جدی است؛ اما با مشکل نبود  دسترسی مواجه هستیم. یکی از راه‌های حل این مشکل، راه‌اندازی شبکه‌های توزیع کتاب و فروشگاه‌های کتاب است. جمع کردن محصولات متکثر و متنوع در یک فروشگاه ساده و معمولی کار مشکلی است. به‌نظرم اگر کتابفروشی‌ها به‌صورت مجموعه‌ای و زنجیره‌ای شروع به کار کنند، قدرت عملیات بهتری خواهند داشت. مثلاً در حوزه اطلاع‌رسانی، یک کتابفروشی به تنهایی از عهده تبلیغات بازاریابی برنمی‌آید. به علت تنوع و کثرت محصول، کار پرهزینه و وقت‌گیری خواهد داشت؛ ولی فروشگاه‌های زنجیره‌ای با هویت کلانی که دارند، این کار برایش مقرون‌به‌صرفه است.
پیرمرادیان تصریح کرد: در حوزه اطلاع‌رسانی، یک کتابفروشی به‌تنهایی از عهده تبلیغات و بازاریابی برنمی‌آید. همچنین به علت تنوع موضوعی کتاب، ویترین‌سازی و صحنه‌آرایی کتابفروشی پرهزینه خواهد بود. واقعاً یکی از راهکارهای تقویت بازار کتاب کشور و صنعت نشر، روی آوردن به تاسیس کتابفروشی در قالب فروشگاه‌های زنجیره‌ای است.
پیرمرادیان با اشاره به تجربه موفق تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای پاتوق کتاب گفت: تجربه ما در تاسیس فروشگاه‌های زنجیره‌ای به سال نود در شهرهای تهران و قم برمی‌گردد. ما در این فروشگاه‌ها فقط کتاب‌های نشر معارف را عرضه نمی‌کردیم؛ اما جلوی سردر فروشگاه عنوان «نشر معارف» را نوشته بودیم. بعد از مدتی حس کردیم باید این عنوان را عوض کنیم و از یک عنوان جوان‌پسند استفاده کنیم. این‌طور شد که عنوان «پاتوق کتاب» را انتخاب کردیم. از یک طراحی و نشان تجاری هم استفاده کردیم. تا اینکه دیدیم کسب و کار فروشگاه رشد داشته و بر همین اساس، این تجربه را به افرادی که در جبهه انقلاب فعال بودند پیشنهاد دادیم. سال 92 اولین فروشگاه مشهد را در خیابان بهجت راه انداختیم. یک سال صبر کردیم تا نتیجه و بازخورد مثبت از آن دریافت کنیم. من صاحب‌نظرانی چون حجت‌الاسلام پناهیان، محمدیان و ... را برای بازدید از این فروشگاه دعوت کردم و با نظر مثبت آنها مواجه شدیم.
مدیرعامل نشر معارف بیان کرد: در مرحله‌ای از کار، ما کتاب را به‌صورت امانت به پاتوق‌ها می‌دادیم و هزینه‌ها را بعد از فروش با دفتر مرکزی تصفیه می‌کردند. حُسنی که این کار داشت، این بود که امکان دسترسی کتابفروش و مشتری به کتاب آسان می‌شد. اما هزینه‌های زیادی می‌خواست؛ چون سرمایه نقدی برای خرید لازم بود و اینکه متوجه شدیم در سفارش کتاب عدم هوشمندی رخ می‌دهد و کار را برای کتابفروش سخت می‌کند. به همین دلیل به این نتیجه رسیدیم که این مورد را متوقف کنیم. در حال حاضر پاتوق کتاب، کتب امانی را در حد پنج جلد به مراکز فروش خود می‌دهد. حسنی که این کار دارد این است که کتابفروش برای ثبت سفارش‌ها دقیق‌تر عمل می‌کند.
دفتر نشر معارف فقط به‌عنوان سهامدار یک‌سوم سهام را در اختیار دارد و تا جایی که ضرورت دارد، به مدیران مراکز فروش کمک می‌کند. سهامداران اصلی کتابفروشی‌ها خود صاحبان پاتوق هستند. نشر معارف به‌عنوان سهامدار اصلی پاتوق کتاب فقط در تایید هیئت مدیره نقش دارد. دو سالی می‌شود که عمده اختیارات پاتوق‌ها را به خود نمایندگی‌ها واگذار کرده‌ایم.
این فعال حوزه نشر و کتاب افزود: من اگر بخواهم در حوزه کتاب یک مدل خوب و انتزاعی مطرح کنم، تجمیع ناشرانی است که از لحاظ محتوایی با یکدیگر قرابت معنایی دارند. مثلاً در حوزه کودک یا آموزشی می‌توان محصولاتی را که مکمل یکدیگر هستند به اجماع رساند. در این مدل ناشرانی که همفکری و همسویی دارند، می‌توانند با همکاری یکدیگر یک فروشگاه زنجیره‌ای را تاسیس کنند. همفکری باعث می‌شود فروشگاه‌های زنجیره‌ای بخش عمده توزیع کتاب‌های ناشران صاحب سهام را انجام دهد. این از مشکلات عمده کتابفروشی‌ها است که نمی‌توانند در بلند مدت روی کار خود تمرکز کنند و تغییر کاربری می‌دهند.
مدیرعامل نشر معارف به شرایط تاسیس فروشگاه‌های پاتوق کتاب اشاره کرد و گفت: برای راه‌اندازی پاتوق کتاب باید ببینیم که در آن شهرستان شعبه دیگری وجود نداشته باشد. با بررسی توان مالی و دیگر شرایط، ما در دفتر مرکزی پاتوق کتاب به تاسیس این پاتوق کمک می‌کنیم.
عمده کارکرد دفتر مرکزی برای مراکز فروش پاتوق، نقش مشاوره و راهنمایی است. اگر فروشگاهی کتب اشتباهی را انتخاب کند یا به سراغ کتاب‌های خوب نرود، به آن مرکز توصیه‌های لازم را می‌کنیم. من اعتقاد دارم فروشگاه‌های زنجیره‌ای با یک مغز متفکر مرکزی می‌توانند دارایی‌های ملموس فوق‌العاده‌ای در میان مدت و بلند مدت برای صاحبان به ارمغان بیاورند؛ کارکردی که فروشگاه‌های تک‌فروشی از آن بی‌بهره‌اند.
نظر بدهید